Alimentation Couche-Tard, tập đo&agrave;n Canada sở hữu chuỗi cửa h&agrave;ng tiện lợi Circle K, bất ngờ r&uacute;t khỏi thương vụ 46 tỷ USD th&acirc;u t&oacute;m Seven &amp; i Holdings &ndash; tập đo&agrave;n mẹ của 7‑Eleven.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20250719/images/hrtj.jpg" style="height:400px; width:600px" />

Mới đ&acirc;y, giới đầu tư to&agrave;n cầu tiếp tục chứng kiến một trong những c&uacute; sốc chưa từng c&oacute; khi Alimentation Couche-Tard, tập đo&agrave;n Canada sở hữu chuỗi cửa h&agrave;ng tiện lợi Circle K, bất ngờ r&uacute;t khỏi thương vụ 46 tỷ USD th&acirc;u t&oacute;m Seven &amp; i Holdings &ndash; tập đo&agrave;n mẹ của 7‑Eleven. Th&ocirc;ng tin kh&ocirc;ng chỉ l&agrave;m cổ phiếu Seven &amp; i lao dốc 9% m&agrave; c&ograve;n cho thấy một thực tế: th&uacute;c đẩy lợi &iacute;ch cổ đ&ocirc;ng chưa bao giờ l&agrave; dễ d&agrave;ng khi x&eacute;t tới văn h&oacute;a doanh nghiệp Nhật Bản truyền thống.

Couche‑Tard bắt đầu cuộc đ&agrave;m ph&aacute;n từ năm ngo&aacute;i, đề nghị mức 2.600 y&ecirc;n/cổ phiếu &ndash; kh&aacute; hấp dẫn so với thị gi&aacute; thị trường &ndash; nhưng sau nhiều v&ograve;ng đ&agrave;m ph&aacute;n k&eacute;o d&agrave;i với &iacute;t cơ hội tiếp cận hệ thống t&agrave;i ch&iacute;nh nội bộ của Seven &amp; i, nh&oacute;m CEO Canada đ&agrave;nh chấp nhận kết quả &ldquo;kh&ocirc;ng c&ograve;n lựa chọn khả thi&rdquo;. Điều n&agrave;y khiến dư luận v&agrave; giới đầu tư quốc tế dậy s&oacute;ng, c&ugrave;ng l&uacute;c chất vấn cam kết của c&aacute;c c&ocirc;ng ty đại ch&uacute;ng Nhật Bản đối với c&aacute;c nh&agrave; đầu tư lớn.

Nguy&ecirc;n nh&acirc;n ch&iacute;nh khiến thương vụ thất bại, theo Couche‑Tard, ch&iacute;nh l&agrave; th&aacute;i độ chậm trễ v&agrave; thiếu thiện ch&iacute; từ ph&iacute;a hội đồng quản trị Seven &amp; i. Trong bức thư c&ocirc;ng khai gửi l&ecirc;n ban điều h&agrave;nh Nhật Bản, Couche‑Tard thẳng thắn c&aacute;o buộc c&ocirc;ng ty n&agrave;y đ&atilde; thực hiện &ldquo;một chiến dịch tr&igrave; ho&atilde;n c&oacute; t&iacute;nh to&aacute;n kỹ lưỡng nhằm tổn hại lợi &iacute;ch cổ đ&ocirc;ng&rdquo;. Trong khi đ&oacute;, d&ugrave; kh&ocirc;ng giấu được thất vọng, ph&iacute;a Seven &amp; i vẫn phủ nhận c&aacute;c c&aacute;o buộc v&agrave; cho rằng sự r&uacute;t lui n&agrave;y &ldquo;kh&ocirc;ng g&acirc;y bất ngờ&rdquo; .

Nếu th&agrave;nh c&ocirc;ng, đ&acirc;y sẽ trở th&agrave;nh vụ M&amp;A nước ngo&agrave;i lớn nhất lịch sử Nhật Bản. Ch&iacute;nh phủ Tokyo đang th&uacute;c đẩy cải c&aacute;ch thể chế, khiến thanh khoản v&agrave; M&amp;A tăng gấp đ&ocirc;i, c&aacute;n mốc 232 tỷ USD trong nửa đầu năm 2025. Tuy nhi&ecirc;n, sự kiện cho thấy niềm tin quốc tế vẫn bị r&agrave;o cản văn h&oacute;a chi phối s&acirc;u sắc: những tập đo&agrave;n lớn thường quản trị bảo thủ v&agrave; th&iacute;ch sự độc lập trong c&aacute;c quyết s&aacute;ch chiến lược.

C&aacute;c nh&agrave; đầu tư t&ecirc;n tuổi như Artisan Partners, ValueAct Capital trước đ&oacute; đ&atilde; c&ocirc;ng khai k&ecirc;u gọi Seven &amp; i cải tổ, giảm bớt m&ocirc; h&igrave;nh kinh doanh ph&igrave;nh to, n&acirc;ng cao tỷ suất lợi nhuận, đồng thời c&acirc;n nhắc c&aacute;c đề xuất chiến lược để tăng lợi suất cổ đ&ocirc;ng. Tuy nhi&ecirc;n đ&aacute;ng tiếc, những nỗ lực n&agrave;y phần lớn vấp phải sự miễn cưỡng. Theo một nh&agrave; đầu tư giấu t&ecirc;n, cảm nhận chung l&agrave; Seven &amp; i cố t&igrave;nh k&eacute;o d&agrave;i thỏa thuận đủ l&acirc;u để tr&aacute;nh bị th&acirc;u t&oacute;m.

Dẫu vậy, c&uacute; sốc từ quyết định r&uacute;t lui từ Couche‑Tard c&oacute; thể trở th&agrave;nh chất x&uacute;c t&aacute;c khiến ban l&atilde;nh đạo Seven &amp; i nh&igrave;n lại khả năng gia tăng gi&aacute; trị dưới danh nghĩa một c&ocirc;ng ty độc lập. Mới đ&acirc;y, họ đ&atilde; c&ocirc;ng bố b&aacute;n bộ phận mua sắm lớn cho Bain Capital với gi&aacute; 5,5 tỷ USD để tối ưu danh mục v&agrave; hạn chế &aacute;p lực M&amp;A tiếp theo. Một số nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch tin rằng d&ugrave; thất bại trước mắt, kết quả c&oacute; thể k&iacute;ch th&iacute;ch nội bộ chuyển m&igrave;nh nhanh hơn để t&igrave;m ra hướng đi mới.

Mất đi thương vụ th&acirc;u t&oacute;m, Seven &amp; i hiện đang đối mặt với &aacute;p lực khổng lồ. Nếu kh&ocirc;ng thể thuyết phục cả nh&agrave; đầu tư chiến lược lẫn thị trường t&agrave;i ch&iacute;nh quốc tế rằng họ đủ bản lĩnh v&agrave; quyết t&acirc;m, cổ tức v&agrave; lợi nhuận sẽ tiếp tục tụt hậu. C&aacute;c kế hoạch M&amp;A mới sẽ gặp trở ngại lớn hơn.

Nh&igrave;n rộng hơn, thất bại của thương vụ gửi đi một t&iacute;n hiệu cảnh b&aacute;o đối với c&aacute;c nh&agrave; đầu tư: để th&agrave;nh c&ocirc;ng ở Nhật Bản, họ cần chuẩn bị kh&ocirc;ng chỉ vốn m&agrave; c&ograve;n cả nền tảng văn h&oacute;a &ndash; hiểu s&acirc;u hệ thống quản trị, cấu tr&uacute;c gia đ&igrave;nh, m&ocirc; h&igrave;nh quyết s&aacute;ch tập đo&agrave;n &ndash; để c&oacute; thể tiếp cận từ b&ecirc;n trong thay v&igrave; vỗ mặt từ b&ecirc;n ngo&agrave;i. Đ&oacute; l&agrave; b&agrave;i học m&agrave; nhiều quỹ to&agrave;n cầu đang r&uacute;t ra v&agrave; điều chỉnh khi đầu tư v&agrave;o thị trường ch&acirc;u &Aacute;.

Được biết tại Nhật Bản, c&aacute;c cửa h&agrave;ng tiện lợi rất được ưa chuộng v&igrave; b&aacute;n đủ thứ tr&ecirc;n đời, từ cơm hộp đến b&aacute;nh bao hấp. Đầu bếp nổi tiếng Anthony Bourdain từng v&iacute; von ch&uacute;ng như một thứ m&agrave; &ocirc;ng kh&ocirc;ng thể từ bỏ.

Đối với nhiều người, hơn 55.000 cửa h&agrave;ng tiện lợi (konbini) hiện đang hoạt động tại xứ sở hoa anh đ&agrave;o l&agrave; một phần kh&ocirc;ng thể thiếu trong cuộc sống. Họ đổ x&ocirc; đến nơi được mệnh danh l&agrave; &quot;b&aacute;u vật quốc gia&quot; mỗi ng&agrave;y để mua thực phẩm, gửi bưu kiện v&agrave; thanh to&aacute;n h&oacute;a đơn.

Chuỗi konbini lớn nhất Nhật Bản, 7-Eleven, l&agrave; một trong những c&aacute;i t&ecirc;n nổi tiếng nhất. Kh&ocirc;ng kh&oacute; hiểu nếu ch&uacute;ng trở th&agrave;nh t&acirc;m điểm của một thương vụ th&acirc;u t&oacute;m trị gi&aacute; h&agrave;ng tỷ USD.

Tuy nhi&ecirc;n, vị thế của c&aacute;c cửa h&agrave;ng 7-Eleven đồng nghĩa với việc Nhật Bản sẽ kh&ocirc;ng muốn chia tay ch&uacute;ng, bất chấp những &aacute;p lực trong việc thể hiện sự cởi mở với c&aacute;c vụ mua lại từ nước ngo&agrave;i. Hiroaki Watanabe, một nh&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch b&aacute;n lẻ độc lập, cho biết 7-Eleven l&agrave; một trong những doanh nghiệp b&aacute;n lẻ truyền thống tốt nhất thế giới.

Tr&ecirc;n thực tế, 7-Eleven khởi đầu l&agrave; một chuỗi cửa h&agrave;ng tiện lợi của Mỹ, do Southland Corporation điều h&agrave;nh, tại Dallas v&agrave;o năm 1927. C&ocirc;ng ty mở cửa h&agrave;ng đầu ti&ecirc;n tại Nhật Bản v&agrave;o năm 1974 v&agrave; b&aacute;n c&aacute;c mặt h&agrave;ng phổ biến của Mỹ, chẳng hạn như b&aacute;nh hamburger. Th&agrave;nh c&ocirc;ng ngay lập tức được ghi nhận v&agrave; chỉ trong v&ograve;ng 2 năm, 7-Eleven đ&atilde; mở rộng l&ecirc;n 100 cửa h&agrave;ng. Năm 2005, 7-Eleven trở th&agrave;nh c&ocirc;ng ty do Nhật Bản sở hữu ho&agrave;n to&agrave;n th&ocirc;ng qua một c&ocirc;ng ty mẹ c&oacute; t&ecirc;n Seven &amp; I.

Ng&agrave;y nay, Seven &amp; I c&oacute; hơn 21.000 cửa h&agrave;ng 7-Eleven tại Nhật Bản; hoạt động tại 20 quốc gia v&agrave; v&ugrave;ng l&atilde;nh thổ. Tại Mỹ, Seven &amp; I đ&atilde; v&agrave; đang t&igrave;m c&aacute;ch t&aacute;i tạo trải nghiệm cửa h&agrave;ng tiện lợi Nhật Bản, chẳng hạn như b&aacute;n m&igrave; ramen.

Theo: Nikkei Asia, Reuters

Vũ Anh

<a href="https://markettimes.vn/thuong-vu-hoi-mua-bau-vat-quoc-gia-46-ty-usd-cua-nhat-ban-chinh-thuc-do-be-ong-chu-circle-k-tay-trang-ra-ve-86828.html">Link gốc</a>

Alimentation Couche-Tard, tập đoàn Canada sở hữu chuỗi cửa hàng tiện lợi Circle K, bất ngờ rút khỏi thương vụ 46 tỷ USD thâu tóm Seven & i Holdings – tập đoàn mẹ của 7‑Eleven.
