Điều g&#236; dẫn tới vụ ph&#225; sản ng&#226;n h&#224;ng lớn nhất nước Mỹ kể từ khủng hoảng 2007-2009 h&#244;m qua?
- C&#243; 1 &#244;ng ng&#226;n h&#224;ng gọi l&#224; Silicon Valley Bank, chuy&#234;n l&#224;m ăn với anh em VC/startup. &#212;ng gọi tắt l&#224; SVB
- Năm 2021 v&#236; nhiều l&#253; do, trong đ&#243; c&#243; l&#253; do tiền rẻ ngập phố, &#244;ng SVB nhận được 1 đống tiền gửi của c&#225;c anh VC/startup, từ 60 tỷ của qu&#253; 1 năm 2020 l&#234;n đến hơn 190 tỷ v&#224;o đầu năm 2022 * Tăng trưởng Th&#225;nh Gi&#243;ng * 
- V&#236; &#244;ng kh&#244;ng biết l&#224;m g&#236; cho hết tiền, &#244;ng đem đi mua tr&#225;i phiếu, trong đ&#243; c&#243; nhiều tr&#225;i phiếu d&#224;i hạn, d&#242;ng MBS đỉnh lưu của 2007-2009. 
- Vấn đề nảy sinh l&#224; &#244;ng t&#224;i trợ mớ tr&#225;i phiếu d&#224;i hạn đ&#243; bằng tiền gửi ngắn hạn, người ta c&#243; thể r&#250;t ra bất kỳ l&#250;c n&#224;o.
- M&#224; khi người ta r&#250;t tiền ra th&#236; &#244;ng phải b&#225;n tr&#225;i phiếu. Nếu l&#227;i suất tr&#225;i phiếu tăng th&#236; &#244;ng sẽ phải b&#225;n lỗ. 
- Vấn đề bắt đầu khi Fed tăng l&#227;i suất với tốc độ nhanh chưa từng c&#243;, tốc độ l&#224; vấn đề, chứ l&#227;i suất hiện tại cũng chỉ ngang mấy năm 2011-2012 th&#244;i. 
- V&#236; Fed tăng l&#227;i suất qu&#225; nhanh, số tr&#225;i phiếu của SVB cầm bắt đầu lỗ nặng. 
- V&#224; v&#242;ng xo&#225;y đến khi m&#224; anh em VC/startup năm ngo&#225;i raise kh&#244;ng được nhiều tiền, năm nay bắt đầu cạn tiền, phải r&#250;t tiền ra x&#224;i. Thế l&#224; số tiền deposit gần 200 tỷ kia bắt đầu cạn nhanh.
- Để giải quyết thanh khoản, SVB phải b&#225;n tr&#225;i phiếu ra v&#224; ghi nhận lỗ gần 2 tỷ v&#224; cần raise 2,5 tỷ vốn cổ phần v&#224; nợ để b&#249; lỗ v&#224;o thứ 4 tuần n&#224;y (ng&#224;y 8/3 định mệnh). 
- Ng&#224;y 10/3 FDIC k&#234;u th&#244;i dẹp đi, em hết cứu rồi. R&#250;t ống. 
Một v&#224;i chi tiết th&#250; vị trong c&#226;u chuyện l&#224; về t&#236;nh h&#236;nh n&#224;y sẽ ảnh hưởng ra sao đến thị trường. C&#226;u hỏi ở đ&#226;y l&#224; lấy tiền đ&#226;u trả cho người gửi. Tất nhi&#234;n l&#224; phải thanh l&#253; t&#224;i sản. T&#224;i sản &#244;ng n&#224;y nhiều nhất l&#224; tr&#225;i phiếu.  
- Trong số tr&#225;i phiếu &#244;ng SVB mua, th&#236; c&#243; 1 số &#244;ng ph&#226;n loại th&#224;nh chứng kho&#225;n sẵn s&#224;ng để b&#225;n (AFS), v&#224; một số l&#224; cầm tới đ&#225;o hạn (HTM). 
Theo qui định kế to&#225;n th&#236; tr&#225;i phiếu HMT kh&#244;ng cần l&#224;m kế to&#225;n fair value (nghĩa l&#224; kh&#244;ng cần t&#237;nh lại gi&#225; trị định kỳ theo gi&#225; thị trường). C&#225;i n&#224;y hợp l&#253; v&#236; cầm tới đ&#225;o hạn th&#236; kh&#244;ng c&#243; rủi ro gi&#225; thị trường. SVB chọn chế độ kế to&#225;n tương th&#237;ch:  
&quot;HTM securities are carried on the balance sheet at amortized cost and the changes in the value of these securities, other than an ACL, are not reported on the financial statements&quot;. 
T&#243;m lại lời lỗ của tr&#225;i phiếu HTM sẽ kh&#244;ng phản &#225;nh l&#234;n bảng b&#225;o c&#225;o lời lỗ. Số lợi nhuận sẽ kh&#244;ng phản &#225;nh lỗ của HTM.
- Theo b&#225;o c&#225;o thường ni&#234;n 10k cuối 2022 của &#244;ng, &#244;ng c&#243;: 
(i) hơn 90 tỷ h&#224;ng tr&#225;i phiếu cầm d&#224;i hạn HMT, fair value chỉ c&#242;n khoảng 76 tỷ, lỗ chưa ghi  nhận l&#224; 15 tỷ; 
(ii) khoảng 25 tỷ h&#224;ng tr&#225;i phiếu sẵn s&#224;n b&#225;n AFS, lỗ chưa ghi nhận l&#224; 2,5 tỷ - Phần lớn đống n&#224;y c&#243; thể l&#224; số vừa b&#225;n v&#224; ghi lỗ 1,8 tỷ.  
- Vậy l&#224; &#244;ng c&#243; 1 đống h&#224;ng cần b&#225;n ra để đ&#225;p ứng nghĩa vụ gần 180 tỷ tiền gửi tiết kiệm c&#242;n lại. 
C&#226;u hỏi l&#224; nếu &#244;ng b&#225;n hết mớ n&#224;y ra v&#224; chịu lỗ, điều g&#236; sẽ xảy ra cho thị trường tr&#225;i phiếu MBS Mỹ? 
V&#224; đố bạn ai cầm tr&#225;i phiếu MBS nhiều? Ngo&#224;i c&#225;c bank Mỹ kh&#225;c, l&#224; một số &#244;ng bảo hiểm Ch&#226;u &#193;.
Để kh&#244;ng c&#243; l&#226;y lan, nhiều anh Wall Street đang k&#234;u gọi Fed dừng tăng l&#227;i suất, bail out c&#225;c bank c&#243; bond portfolio c&#243; vấn đề bằng c&#225;ch nhảy ra mua bond lại như trước. M&#224; vậy th&#236; tiền rẻ tiếp tục quay, mấy c&#225;i &#244;ng n&#224;y lại tiếp tục take risk. Quay lại y chang c&#226;u chuyện bất động sản của VN, đ&#243; l&#224; cứu hay kh&#244;ng cứu. &#128513;

Điều gì dẫn tới vụ phá sản ngân hàng lớn nhất nước Mỹ kể từ khủng hoảng 2007-2009 hôm qua?
- Có 1 ông ngân hàng gọi là Silicon Valley Bank, chuyên làm ăn với anh em VC/startup. Ông gọi tắt là SVB
- Năm 2021 vì nhiều lý do, trong đó có lý do tiền rẻ ngập phố, ông SVB nhận được 1 đống tiền gửi của các anh VC/startup, từ 60 tỷ của quý 1 năm 2020 lên đến hơn 190 tỷ vào đầu năm 2022 * Tăng trưởng Thánh Gióng * 
- Vì ông không biết làm gì cho hết tiền, ông đem đi mua trái phiếu, trong đó có nhiều trái phiếu dài hạn, dòng MBS đỉnh lưu của 2007-2009. 
- Vấn đề nảy sinh là ông tài trợ mớ trái phiếu dài hạn đó bằng tiền gửi ngắn hạn, người ta có thể rút ra bất kỳ lúc nào.
- Mà khi người ta rút tiền ra thì ông phải bán trái phiếu. Nếu lãi suất trái phiếu tăng thì ông sẽ phải bán lỗ. 
- Vấn đề bắt đầu khi Fed tăng lãi suất với tốc độ nhanh chưa từng có, tốc độ là vấn đề, chứ lãi suất hiện tại cũng chỉ ngang mấy năm 2011-2012 thôi. 
- Vì Fed tăng lãi suất quá nhanh, số trái phiếu của SVB cầm bắt đầu lỗ nặng. 
- Và vòng xoáy đến khi mà anh em VC/startup năm ngoái raise không được nhiều tiền, năm nay bắt đầu cạn tiền, phải rút tiền ra xài. Thế là số tiền deposit gần 200 tỷ kia bắt đầu cạn nhanh.
- Để giải quyết thanh khoản, SVB phải bán trái phiếu ra và ghi nhận lỗ gần 2 tỷ và cần raise 2,5 tỷ vốn cổ phần và nợ để bù lỗ vào thứ 4 tuần này (ngày 8/3 định mệnh). 
- Ngày 10/3 FDIC kêu thôi dẹp đi, em hết cứu rồi. Rút ống. 
Một vài chi tiết thú vị trong câu chuyện là về tình hình này sẽ ảnh hưởng ra sao đến thị trường. Câu hỏi ở đây là lấy tiền đâu trả cho người gửi. Tất nhiên là phải thanh lý tài sản. Tài sản ông này nhiều nhất là trái phiếu.  
- Trong số trái phiếu ông SVB mua, thì có 1 số ông phân loại thành chứng khoán sẵn sàng để bán (AFS), và một số là cầm tới đáo hạn (HTM). 
Theo qui định kế toán thì trái phiếu HMT không cần làm kế toán fair value (nghĩa là không cần tính lại giá trị định kỳ theo giá thị trường). Cái này hợp lý vì cầm tới đáo hạn thì không có rủi ro giá thị trường. SVB chọn chế độ kế toán tương thích:  
"HTM securities are carried on the balance sheet at amortized cost and the changes in the value of these securities, other than an ACL, are not reported on the financial statements". 
Tóm lại lời lỗ của trái phiếu HTM sẽ không phản ánh lên bảng báo cáo lời lỗ. Số lợi nhuận sẽ không phản ánh lỗ của HTM.
- Theo báo cáo thường niên 10k cuối 2022 của ông, ông có: 
(i) hơn 90 tỷ hàng trái phiếu cầm dài hạn HMT, fair value chỉ còn khoảng 76 tỷ, lỗ chưa ghi  nhận là 15 tỷ; 
(ii) khoảng 25 tỷ hàng trái phiếu sẵn sàn bán AFS, lỗ chưa ghi nhận là 2,5 tỷ - Phần lớn đống này có thể là số vừa bán và ghi lỗ 1,8 tỷ.  
- Vậy là ông có 1 đống hàng cần bán ra để đáp ứng nghĩa vụ gần 180 tỷ tiền gửi tiết kiệm còn lại. 
Câu hỏi là nếu ông bán hết mớ này ra và chịu lỗ, điều gì sẽ xảy ra cho thị trường trái phiếu MBS Mỹ? 
Và đố bạn ai cầm trái phiếu MBS nhiều? Ngoài các bank Mỹ khác, là một số ông bảo hiểm Châu Á.
Để không có lây lan, nhiều anh Wall Street đang kêu gọi Fed dừng tăng lãi suất, bail out các bank có bond portfolio có vấn đề bằng cách nhảy ra mua bond lại như trước. Mà vậy thì tiền rẻ tiếp tục quay, mấy cái ông này lại tiếp tục take risk. Quay lại y chang câu chuyện bất động sản của VN, đó là cứu hay không cứu. 😁